Avrupa Parlamentosu’nun Türkiye raportörü Nacho Sánchez Amor tarafından hazırlanan yeni rapor, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan liderliğinde Türkiye’nin izlediği dış politikayı ağır şekilde eleştiriyor.

Rapor, Türkiye’nin dış politikasını gittikçe daha çatışmacı, Avrupa Birliği’nin değerleriyle uyumsuz ve uzun süredir donmuş durumda olan AB üyelik sürecine zararlı olarak tanımlıyor.

İsveç merkezli Nordic Monitor haber sitesine göre, değerlendirmede Türkiye’nin AB’nin dış politika önceliklerine sık sık karşıt tutumlar sergilediği ve iş birliği yerine gerilim yaratan adımlar attığı belirtiliyor.

Raporda son iki yılda Türkiye-AB ilişkilerinde yaşanan gelişmeler inceleniyor ve Ankara’nın dış politikadaki yönelimi, AB kriterlerinden ve temel ilkelerinden uzaklaşmanın açık bir göstergesi olarak yorumlanıyor. Türkiye’nin komşu bölgelerdeki askeri müdahaleleri ve stratejik özerkliğini artırmaya yönelik hamleleri, AB’yle jeopolitik uyumsuzluğun altını çizen başlıca unsurlar arasında yer alıyor.

Raporun dikkat çektiği temel çelişki, Türkiye’nin hâlen AB üyeliği için aday ülke statüsünde bulunmasına rağmen giderek daha çok bir jeopolitik rakip gibi davranmasıdır. Özellikle 2023 yılı boyunca Ankara, AB’nin dış ve güvenlik politikasının yalnızca küçük bir kısmına uyum sağlamıştır. Avrupa Parlamentosu, Türkiye’nin Rusya’nın Ukrayna’ya karşı saldırganlığına karşı AB’nin uyguladığı yaptırımlara katılmamasını ciddi bir hayal kırıklığı olarak değerlendiriyor. Bu durum, Türkiye’yi doğrudan AB’nin ortak tutumuna karşı konumlandırmış durumda.

Raporda ayrıca Türkiye’nin Suriye ve Irak’taki askeri varlığı, Kürt gruplarla süregelen çatışmaları ve Libya ile Dağlık Karabağ gibi ihtilaflı bölgelerdeki agresif rolü endişe verici gelişmeler olarak sıralanıyor. Avrupa milletvekilleri, bu tür faaliyetlerin bölgesel istikrarı baltaladığını ve AB’nin diplomatik çabalarıyla çeliştiğini belirtiyor.

Belgede NATO ve AB üyesi olan Yunanistan ile Kıbrıs’la yaşanan gerilimli ilişkiler de gündeme getirilmiş durumda. Özellikle Yunan hava sahası üzerindeki sürekli ihlaller ve Doğu Akdeniz’deki tartışmalı sularda gerçekleştirilen deniz tatbikatları ciddi eleştiri konusu. Türkiye’nin uluslararası hukuka saygı göstermesi gerektiği vurgulanıyor ve Yunanistan’ın hava sahasının defalarca ihlal edilmesi kınanıyor.