Sarkisyan Turkiye den toprak talebiniz var mi?’ sorusuna Toprak iddiasina cok sasiriyorum. Kesinlikle hicbir Ermeni yetkili boyle bir aciklama yapmadi’ diye cevap verdi Milliyet’in Moskova Temsilcisi Cenk Baslamis Ermenistan Devlet Baskani Serj Sarkisyan’la (solda) Erivan’daki Baskanlik Sarayi’nda gorustu. Ermenistan Devlet Baskani Serj Sarkisyan Erivan’in Turkiye’den toprak talebinde bulunmadigini tartismaya yer birakmayacak sekilde aciklayan en ust duzeydeki ilk Ermeni yetkili oldu. Ermenistan’in bugun kutlayacagi bagimsizlik ilaninin 17. yildonumu oncesinde Sarkisyan aralarinda Milliyet muhabirinin de bulundugu bir grup yabanci gazeteciyle baskanlik sarayinda kahvaltili sohbet toplantisi yapti. Yabanci gazetecilerin Turkiye ile iliskilerden Karabag sorununa ve Gurcistan’daki gelismelere kadar pek cok konuda sorularini yanitlayan Sarkisyan net ve yoruma acik olmayan mesajlar vermeye calisti. Ermenistan lideri Milliyet tarafindan yoneltilen sorulari soyle yanitladi: Soru: Ermenistan’in Turkiye’den toprak talebi var mi? Sarkisyan: Toprak iddiasi konusuna cok sasiriyorum. Nedense yaygin bir gorus. Ama siz hangi Ermeni yetkilinin Turkiye’den toprak istiyoruz’ dedigini duydunuz? Kesinlikle boyle bir aciklama olmadi. Nedense soykirim konusuyla toprak iddialari arasinda baglanti kuranlar var. Soru: Turkiye ile Ermenistan’in soykirim konusunu arastirmak uzere tarihcilerden olusan bir komisyon kurmasina en azindan karsi olmadiginizi acikladiniz. Karsi olmadiginiza gore komisyonun varacagi sonucu tanimaya hazir misiniz? - Ben genel olarak iki ulke arasinda komisyonlar kurulmasina karsi olmadigimi soyledim. Herhangi bir komisyon olusturulmasindan once iki ulke arasinda diplomatik iliski kurulmasinin daha iyi olacagini belirttim. Once ortak sinirimiz acilsin ve diplomatik iliski kurulsun ondan sonra her turlu konuda komisyonlar alt komisyonlar alt alt komisyonlar kurariz. Komisyonun varacagi kararini taniyip tanimayacagimiza iliskin sorulari biraz garip karsiliyorum. Cunku sonucta bir grup bilim adami tarihci oturup bir karar verecek. Ermenistan’da bugun Sarkisyan var. Diyelim ben karari tanidim. Ama benden sonra gelen ya kalkip Ben tanimiyorum’ derse? Yani bu komisyonun alacagi karar belirleyici olamaz. Bu ancak karar vericilere yani hukumetlere tavsiye niteliginde bir karar olabilir. Aslinda hatirlarsaniz ABD’nin girisimiyle zamaninda buna benzer bir komisyon kurulmustu ve soykirim olmustur’ sonucuna varmisti. Peki ne oldu? Bir sey degisti mi?Kimse kabul etti mi? Hayir. Kimse kabul etmedi. Soru: Turk ve Ermeni milli takimlari arasinda oynanacak rovans karsilasmasi icin Turkiye’ye gideceksiniz. Bu ziyaretinizde ya da daha sonra Basbakan Recep Tayyip Erdogan’la gorusmeyi planliyor musunuz? - Sayin Erdogan’la gorusme imkâni bulabilirsem mutlu olurum. Karabag’i tanimak son secenek Soru: Gurcistan’in Guney Osetya’ya saldirmasiyla yasanan sureci nasil degerlendiriyorsunuz? Rusya Guney Osetya’yi taniyinca neden siz de Karabag’in bagimsizligini tanimadiniz? - Bu olaylar etnik sorunun silahla cozulmeye calisilmasinin ne kadar tehlikeli oldugunu gosterdi. Karabag’i tanimak su anda gundemimizde degil cunku bir gorusme sureci devam ediyor. Karabag’i tanimak bizim icin son secenek. Ama sunu da soylemem lazim bir mucize olur da Karabag Azerbaycan catisina girerse Ermeniler hemen orayi terk eder. Sarkisyan’i gulduren soru Soru: Cumhurbaskani Abdullah Gul’le gorusmenizde siyaset disi konulara girme olanagi bulabildiniz mi? Ornegin Cumhurbaskani Erivan’la ilgili izlenimlerini aktardi mi? Size herhangi bir Ermenice kelime soyledi mi ya da belki de siz ona Turkce bir seyler soylemissinizdir... -(Uzun uzun guldukten sonra) Hayir Ekselans’la diger konulara girme firsatimiz olmadi. Sayin Gul’un Ermenice bildigini sanmiyorum. Nedense benim Azerice konustugum yolunda bir efsane var! Evet bir zamanlar basit konusma duzeyinde Azerice bilirdim. Turkce ile Azericenin de birbirlerine yakin oldugunu biliyorum. Ama 20 yildir Azerice konusmadim. Yani su anda mantikli bir cumle kurabilecek durumda degilim! Belirtmek isterim ki Sayin Gul’le iliskin izlenimlerim cok olumlu cok hos bir insan. Ikimiz insanlarin mureffeh bir hayat surmesi icin yapabileceklerimizi konustuk. ANALIZ Ermenistan cikis ariyor Ermenistan’da su anda en cok konusulan konulardan biri Cumhurbaskani Abdullah Gul’un Erivan’a yaptigi ziyaret. Yildirim hiziyla gerceklestirilen bir ziyaret olmasina karsin tarihte ilk kez bir Turk cumhurbaskaninin Ermeni topraklarina ayak basmasinin yankisi buyuk olmus. Asiri milliyetciler disinda kalan kesim kisaca futbol diplomasisi olarak adlandirilan yakinlasma denemesini destekliyor. Aslinda sokaktaki Ermeninin bir Turk vatandasiyla herhangi bir konuda alip veremedigi yok. Tersine Erivan’da Turk vatandaslarina ozel ilgi gosteriliyor. Sorunlari dondurmak Peki Ermenistan yonetiminin tarihi bir acilimla Gul’u davet etmesinin anlami ne? Belirtmek gerekiyor ki Erivan’in soykirimin Ankara tarafindan taninmasi talebinden kesinlikle vazgecmeye niyeti yok. Ermenistan Devlet Baskani Serj Sarkisyan’in Milliyet’in sorusuna yanit olarak cok acik bir dille Turkiye’den toprak talepleri bulunmadigini soylemesinin de aslinda baska nedenleri var. Ancak su anda Ermenistan icin soykirim ya da toprak talebinden daha acil bir konu var: Bir taraftan Turk diger yandan Azeri ablukasi Ermenistan’i ekonomik acidan cikmaza suruklemis durumda. Soykirim ve toprak talebi konularini su anda israrla canli tutmanin kendisinin cikarina olmadigini goren Ermeni yonetimi oyle anlasiliyor ki Turkiye ile diplomatik iliski kurulmasi sayesinde ablukadan siyrilmayi planliyor. Sarkisyan yonetiminin Once diplomatik iliski kurulsun sonra oturup butun sorunlari cozeriz” yaklasiminin icten mi yoksa taktik mi oldugu ancak zaman icinde ortaya cikacak. Ama Erivan’in su andaki gundeminde iki ulke arasinda normal iliski kurulmasini engelleyen sorunlarin dondurulmasi var.